EN 1149
Beschermende kleding – Elektrostatische eigenschappen – Deel 5: prestatie eisen
Antistatische veiligheidskleding voorkomt dat door elektrostatische oplading vonken ontstaan, die brand of explosies kunnen veroorzaken. EN 1149-5 is een overkoepelende norm.
Deze norm is onderdeel van een serie normen i.v.m. uiteenlopende toepassingen en materialen.
De EN1149 bestaat uit de volgende onderdelen:
EN1149-1: beproevingsmethoden voor het meten van oppervlakte weerstand
EN1149-2: beproevingsmethoden voor de meting van de elektrische weerstand door een materiaal (verticale weerstand)
EN1149-3: beproevingsmethoden voor de meting van het ladingverval
EN1149-4: testmethode voor het kledingstuk (norm is in ontwikkeling)
EN1149-5: prestatie eisen.
Wat houdt deze norm in
Deze norm heeft als symbool een bliksemschicht met hieronder de norm NEN EN1149-5. Deze norm specificeert de vereisten van elektrisch geleidende kleding. Deze kleding is onderdeel van een totaal geaard systeem (o.a. in combinatie met geleidend schoeisel). De kleding voorkomt het ontstaan van vonken, hierdoor worden ook explosies voorkomen.
De kleding met deze norm wordt alleen geaccepteerd als hij gecombineerd is met de norm voor vlamvertragende kleding (EN 531 of EN ISO 11612). Deze kleding wordt gedragen in explosie gevaarlijke ruimten. Indien er kans is op een explosie bestaat er dus ook kans op vuur. Deze kleding mag niet gebruikt worden in met zuurstof verrijkte omgevingen en beschermt ook niet tegen netspanning. Kleding die voldoet aan de norm EN1149-5, wordt vaak toegepast bij bedrijven die aan de ATEX-richtlijn dienen te voldoen.
Verschillende testen
Het doek waarvan de kleding gemaakt wordt, moet voldoen aan de EN 1149-1, EN 1149-2 of EN 1149-3. Of het totale kledingstuk dient getest te zijn volgens EN 1149-4 (in ontwikkeling). Binnen HAVEP wordt alleen gewerkt met materialen die voldoen aan EN 1149-1 of EN 1149-3.
EN 1149-1: Beschermende kleding - Elektrostatische eigenschappen, deel 1
Het doek verliest de elektrostatische lading door geleiding. Hiertoe wordt de oppervlakteweerstand bepaald en moet ≤ 2,5 * 109 Ω zijn. Geleiding kan d.m.v. homogeen materiaal of niet-homogeen. Indien het materiaal niet homogeen is, dan d.m.v. een raster van geleidende draden (metaal/koolstof) van max. 10mmx10mm.
EN 1149-3: Beschermende kleding - Elektrostatische eigenschappen, deel 3
Het doek verliest de elektrostatische lading aan de lucht (en niet door geleiding). De norm bevat een testmethode die meet na hoeveel tijd een opgebrachte lading verdwenen is (Electro Static Discharge kleding): t50% <4 sec of S> 0.2.
Welke eisen worden er in de norm gesteld
- Het model moet voldoen aan de voorwaarden gesteld in de EN340
- Materialen die op kunnen laden, metalen knopen e.d., dienen aan de buitenzijde verdekt te zijn
- Niet geleidende elementen (reflectie banden, emblemen, etc.) zijn toegestaan, mits ze permanent bevestigd zijn. Dus bijvoorbeeld een afneembare badge is niet toegestaan
- Alleen kleding die aan de EN1149-5 voldoet is niet voldoende, de drager zal tevens geleidend schoeisel moeten dragen
- De buitenstof moet altijd contact maken met de huid. Dus bij bijvoorbeeld winterkleding, moet ervoor gezorgd worden dat de zoom contact maakt met de huid
- Wanneer kleding aan de norm EN1149-5 voldoet moet deze ook aan de norm EN531 voldoen.
ATEX is geen kledingnormering maar een richtlijn
Opheldering: ATEX is géén kledingnormering, maar een richtlijn
De ATEX richtlijn is opgesteld voor bedrijven waar sprake kan zijn van ontploffingsgevaar. Te denken valt aan bedrijven die werken met chemicaliën, maar ook aan bedrijven die werken met meel. In deze richtlijn staan allerlei eisen waaraan het bedrijf zich moet houden; apparaten die in deze ruimten gebruikt moeten worden, de installatie van de apparaten, de beveiliging van ruimtes, de bescherming voor de werknemers, e.d.
In de ATEX richtlijn wordt ook gesproken over persoonlijke beschermingsmiddelen, waar o.a. kleding onder valt. Kleding die gecertificeerd is volgens de norm EN 1149, voldoet aan de eisen uit de ATEX richtlijn.